ROXAS CITY, CAPIZ- Ginpakigbahin sang isa ka environmentalist ang posible rason sang tuman nga pagbinaha sa Northern Iloilo kag Capiz, sa tagsa ka tion nga malain ang panyempo amo ang pag-convert sang mga kagulangan sa mga uma, partikular sa mga lugar nga ginatamnan sang Bacillus thuringiensis (BT) Corn — isa ka klase sang Genetically Modified Organism (GMO).
Sa interview sang Bombo Radyo kay Engr. Melvin Purzuelo, Principal Coordinator sang Green Forum Western Visayas, iya ginpahayag nga indi na dapat ikakibot ang mga amo sini nga sitwasyon bangud ginapanan-aw na nila nga ini na ang “bag-o nga normal” dala sang nagabag-o nga klima.
Suno kay Purzuelo, ang mga kahoy sa kagulangan may dako nga papel sa pagpugong kag pagpahinay sang tubig nga naga-ilig, kag kun ini ginapang-utod para himuon uma, nagadulot ini sang mas mabaskog kag malapnagon nga pagbaha.
Pahayag nya, kinahanglan nga ibalik ang mga kagulangan kag ipatuman ang mga agroforestry systems agud mapauswag ang pagsuyop sang tubig sa duta, mapahagan-hagan ang erosion, kag mapalig-on ang kalidad sang duta.
Madumduman nga si Bagyong Ramil nagtuga sang mabaskug nga pagbaha sa pila ka banwa sang Northern Iloilo, lakip ang Batad, Estancia, kag Carles, pati na sa Capiz, nga nagrekord sang duha ka napatay.
Ginapanawagan man nya ang mas maayo nga pagdumala kag pagproteher sang mga watershed areas kag kagulangan, agud malikawan ang tuman nga pagbaha kag posible nga landslide sa palaabuton.
Dugang pa sang natungdan, ang pagpreserba sang natural nga habitat, pagtukod sang buffer zones, kag pagpatuman sang mga reforestation programs importante gid para maprotektahan ang kalibutan batok sa epekto sang matuod nga extreme weather conditions.
Ginsiling pa sini nga ang kooperasyon sang lokal nga komunidad, mga mangunguma, kag stakeholders sa responsable kag sustainable nga paggamit sang duta amo ang pinakaepektibo nga tikang para sa madugay nga pagpanalipod sang palibot.
Interviewed by Bombo Sunnie Mae Constantino Batencila
