ROXAS CITY – Nagpalab-ot sang panugyan ang Provincial Health Office sa publiko ilabi na sa mga indibidwal nga nagapanigarilyo kadungan sa pagselebrar sang World No Tobacco Day.
Sa interview sang Bombo Radyo kanday Mr. Ayr Altavas PIO Provincial Health Office kag Mr. Jeiel Mark Ledesma Manager NCDPCP gin-isa-isa sang mga ini ang mahimo epekto sang tobacco ukon pagpanigarilyo sa lawas sang isa ka tawo.
Suno kanday Altavas kag Ledesma, ang World No Tobacco Day ang ginaselebrar kada 31 sa bulan sang Mayo kada tuig.
Ginakabig man ini nga isa ka dako nga health event sa bug-os nga kalibutan.
Tinutuyo sini agud bugtawon ang tanan sa delikado nga dala sang pagpanigarilyo kag kung paano solusyunan sang kadam-an ilabi na ang nagapanigarilyo ang negatibo sini nga epekto sa palibot kag mangin sa mga masunod nga henerasyon.
Ginpahayag man sang mga ini nga ang pagpanigarilyo malain sa ikaayong lawas sang tawo kung sa diin ginawasak sini ang tanan nga organ sang tawo.
Mahimo ini nga magresulta sang nagkalain-lain nga sakit magluwas sa kanser kag problema sa ikaayong lawas kaangay na lamang sang mga sakit sa baga kaparehas sang COP ukon chronic obstructive pulmonary disease, altapresyon, pag-atake sa serebral kag problema sa panan-awan kaparehas sang cataracts kag macular degeneration (AMD.
Tandaan nga wala sang luwas sa paggamit sang tabako, bangud ang pagpanigarilyo sang bisan isa ka sigarilyo kada adlaw mahimo nga madala sang kanser nga magresulta pa sa kamatayon.
Ang gilayon nga pag-untat sa pagpanigarilyo ang makabenepisyo kaangay na lamang sang mas manubo nga rate sang tagipusuon kag presyon sang dugo, magamay nga carbon monoxide sa dugo ukon ginabuhinan sini ang ikasarang sang dugo nga magdala sang oygen, maayo ngaserkulasyon kag malaka nga pag-ubo.
Ginpahayag man sang mga ini nga suno sa World Health Organization, 8 ka milyon nga indibidwal ang ginabawian sang kabuhi bangud sa pagpanigarilyo kada tuig.
Kaangut sini, gin-eksplekar man sang mga ini kun anu bala ang ginatawag nga second-hand smoke ukon ang aso nga ginabuga sang mga nagapanigarilyo may yara sang 6,000 nga kemikal kag masobra 50 diri ang nagaresulta sang kanser.
Ang secondhand smoke, may yara sang dha ka beses ukon masobra pa nga nicotina kag tar ikumparar sa nasimhot nga aso sang mga nagapanigarilyo.
Pila sa mga ini ang kaungdan sang aso nga nasimhot sang mga biktima sang second-hand smoke amu ang:
- Formalin – ginagamit ini sa pag-balsamar sa mga patay.
- Benzene – Makuha sa gasolina.
- Polonium-210 – isa ka kemikal nga radioactive.
- Cyanide – Gamit sa mga chemical weapon.
- Vinyl Chloride – Gamit sa paghimo sang tubo.
- Ammonia – Gamit sa pagtinlo sang CR.
- Carbon Monoxide – Makit-an sa tambutso sang salakyan.
- Nicotine –Makit-an sa insectide.
- Tar – Alketran kag aspalto.
- Butane – Gamit sa paghimo sang lighter fluid.
- Toulene – Makit-an sa paint thinner.
- Cadmium – Gamit sa paghimo sang baterya.
- Lead – Ginadumilian nga gamit sa paghimo sang pinta.
- Arsenic – Gamit sa paghimo sang insectide kag.
- Chromium – nga gamit sa paghimo sang salsalon.
