ROXAS CITY, CAPIZ- Nagapadayon ang pag-monitor sang mga katapo sang Department of Health Capiz may kaangtanan sa mga balatian nga nagatuhaw sa tion sang tag-ululan sa pungsod.
Sa interview sang Bombo Radyo kay Mr. Joeffrey Espiritu, Infromation Officer sang Department of Health Capiz, iya ginpahayag nga sa idalom sang Law of Communicable Diseases, yara sa W.I.L.D category ang mga balatian nga nagakakuha sa tag-ulan.
Ang W.I.L.D Diseases ang ginakalakipan sang mga masunod;
W- Waterborne Diseases ukon ang mga balatian nga nagakakuha sa mga kontaminado nga tubig kaangay sang pagsinakit sang tyan, typhoid kag paratyphoid nga kun sa diin nga nakarekord ang ila nga talatapan sang 47 tanan ka mga kaso sang typhoid kag paratyphoid sa subong nga tuig umisa Enero 1 kumpara sang tinalikdan nga may yara lang sang 27 ka mga kaso.
I- Influenza ukon ang mga balatian nga ubo kag sip-on sa diin nga base sa ila nga record sa subong nga tuig, may yara sang napagkit nga 21 ka mga kaso halin sang Enero 1 sa sini nga tuig tubtob subong nga Hulyo 19 sa diin nga suno sa iya mataas ini ikumparar sa tinalikdan nga tuig nga may yara sang walo ka mga kaso. Apang, may posibilidad nga madamo sang nagsupreher sang amo nga balatian apang wala na nagpadulong pa sa tagsa ka mga health facilities bangud nga nagpaidalom lang ini sa home medication.
L- Leptospirosis ukon ang balatian nga nagakakuha sa ihi sang ilaga ilabi na kun may mga pagbaha nga nagaluntad. Nakarekord ang ila nga talatapan sang 33 ka mga kaso sa subong nga tuig umpisa sang Enero 1 tubtob Hulyo 19, sa diin nga may narekord man sila nga pito ka mga indibidwal sa 33 nga gin-igo sa amo nga balatian ang ginbawian sang kabuhi. Mas mataas suno diri ang kaso sang amo nga balatian subong nga tuig ikumparar sang tinalikdan nga may yara lang anay sang 20 ka mga kaso.
D- Dengue nga nagakakuha sa lamok. Nakarekord na sang 898 ka mga kaso ang ila nga talatapan sa subong nga tuig, umpisa Enero 1 tubtob Hulyo 19 sa diin nga may yara sang apat ka mga indibidwal ang ginbawian sang kabungi bangud sang sini nga balatian kag mataas ini sa karon sang 4% bangud nga sang tinalikdan nga tuig, may yara lamang sang 859 cases ang nabalhag.
Pahayag ni Espiritu, agud nga matapna ang amo nga mga balatian kag mapahagan-hagan ang paghabok sang datos, ugalion nga limpyuhon ang palibot kag pasiguruhon ang katinlo sang pag-ginawi agud nga indi malatnan sang kun ano man nga balatian.
Subong man, kun maka-ekperyensya sang kun ano man nga sintomas may kaangtanan sa nagkalasambit nga balatian, gilayon nga magpakonsulta sa doktor agud nga mahatagan sang nagaaigo nga pagbulong kag maaksyunan nga daan.
Samtang, nagapadayon ang komitment sang mga healthcare personnel sang Department of Health Capiz sa pagpasanyog sang ikaayong lawas kag pagdul-ong sang mga benepisyo may kaangtanan sa diri agud masiguro nga ang tagsa ka mga pumuluyong Capiznon ang mapagros kag malayo sa mga baatian.
Interviewed by Bombo Francis Biñas
