Nag-file si Senate Minority Leader Tito Sotto III sang hagna nga may katuyuan nga ipatuman ang kinamatarong sang mga pumuluyo sa impormasyon kag isulong ang ganap nga pagbuyagyag sang mga transaksiyon sang gobyerno nga may kahilabtani sa public interest.
Gintawag ini nga People’s Freedom of Information Act of 2025 kun sa diin ang hagna ang magahatag sang dalan sa publiko nga maka-angkon sang access sa importante nga impormasyon hanungod sa mga aktibidad kag transaksyon sang gobyerno. Ginsiling ni Sotto, madugay na nga dapat napatuman ang Freedom of Information (FOI) Law.
Subong man, malinaw sa hagna nga magapabilin nga confidential ang mga sensitibo nga personal nga impormasyon kaangay sang lahi, ginhalinan, rekord sa ikaayong-lawas, edukasyon, buwis, kag iban pa nga pribado nga datos.
Kalakip sa hagna ang obligasyon sang mga opisyal sang gobyerno nga ipakita sa publiko ang ila nga tuigan nga Statement of Assets, Liabilities, and Net Worth (SALN).
Kalakip diri ang Presidente, Bise Presidente, mga miyembro sang Gabinete, Kongreso, Kataas-taasan nga Hukuman, Constitutional Commissions kag iban pa nga mga constitutional offices, subong man ang mga opisyal sang Armed Forces nga may ranggo nga Heneral ukon Flag Officer.
Ginamanduan man ang tanan nga ahensya halin sa nagkalain-lain nga sangay sang gobyerno nga i-upload sa tagsa nila ka website—nga may bulanan nga update—ang talaan sang mga transaksiyon, dokumento kag rekord kasubong sang tuigan nga budget, bulanan nga koleksiyon kag gastuson, total sang income kag paggasto, procurement plan kag listahan, mga balaklon pamaagi sang bidding, kag mga procurement contract.
Nakasaad man sa hagna nga ang sin-o man nga opisyal nga magatago, magapamalibad, magaguba, maga-liwat ukon manghilabot sa impormasyon ang pamatbatan sang silot nga pagkapreso sang isa ka bulan tubtob anom ka bulan, kag multa nga ₱10,000 tubtob ₱100,000.
Suno kay Sotto, sa moderno nga panahon kun sa diin madasig nga makuha ang datos online, kinahanglan man nga mangin madasig para sa mga pumuluyo ang pag-access sa impormasyon angot sa mga transaksiyon, proseso kag hulag sang gobyerno.
